Hiệu ứng chim mồi - Quy luật hiệu ứng

Quy luật hiệu ứng là một quy luật cực kỳ hay mà mình muốn chia sẻ cho các bạn ở trong bài viết này. Quy luật này có nội dung như sau: Các hành vi tạo ra kết quả tốt sẽ có nhiều khả năng được lặp lại lần sau, còn các hành vi tạo ra kết quả xấu thì ngược lại.

quy luật ứng biến

Nói đơn giản hơn rằng, con người ta sẽ củng cố hành vi nếu hành vi đó tạo ra kết quả tốt. Cũng có thể hiểu rằng hình thức thưởng phạt có tác động rất lớn đến hành vi con người

Thí nghiệm:

Năm 1948, Skinner nhốt một con bồ câu bị đói vào một cái lồng. Chiếc lồng hoàn toàn kín, ngoại trừ một cửa sổ nhỏ đóng lại. Ở bên ngoài cửa sổ này là khay thức ăn. Bên trong lồng có một cái nút bấm. Mỗi khi con bồ câu mổ vào nút này, cửa số sẽ mở cho con bồ câu thò đầu ra ngoài một lúc để ăn thức ăn.

Sau vài lần mở cửa thành công, con bồ câu được cách mổ vào nút bấm mỗi khi muốn mở cửa sổ.

Như vậy, hành vi mổ vào nút bấm đã được củng cố bằng những lần được thưởng bằng thức ăn bên ngoài.

Vậy hiệu ứng này áp dụng vào trong kinh doanh như thế nào?

Chia nhỏ phần thưởng trong suốt quá trình sử dụng sản phẩm

Ứng dụng này sử dụng rất hữu hiệu đối với các sản phẩm như: phần mềm kế toán, ứng dụng đặt hàng,… và các dịch vụ như: dạy tiếng anh, dạy toán,…

Đối với sản phẩm, dịch vụ này, phần thưởng là hoàn thành một mục tiêu nào đó. Ví dụ đối với khóa học tiếng anh cho người mới học, thay vì bắt đầu họ học và đến cuối khóa học mới thấy hiệu quả (rất dễ nản), thì người thiết kế khóa học thường tổ chức các buổi kiểm tra định kỳ nhỏ để người học cảm thấy việc học của mình có kết quả tốt.

Một số nơi, thay vì gom các giáo trình và bài tập lại thành một quyển cho gọn, họ thường chi nhỏ thành nhiều tập. Cách làm này một phần giúp tăng doanh thu, phần nữa giúp người học thấy được kết quả tốt nhiều lần trong cả quá trình, từ đó củng cố hành vi học tập của họ.

“Thưởng” cho những hành vi tốt của khách hàng

Ví dụ, giai đoạn đầu năm 2016, Giao hàng nhanh có giảm giá 5 nghìn đồng cho những khách hàng tự dán thông tin đơn hàng và mang đến tận nhà (thay vì ngồi ở nhà đợi Giao hàng nhanh đến lấy như trước kia). Việc giảm giá đóng vai trò như phần thưởng khuyến khích hành vi tốt. Dần dần khi khách hàng đã quen với hành vi tốt (và đã tạo một hệ thống giao đến tận nơi), Giao hàng nhanh có thể thay đổi chính sách phù hợp hơn mà vẫn giữ được thói quen này của khách hàng.

-- Cao Huy Manh - marketer --